1. Thực trạng và những vấn đề cần giải quyết
Hiện nay, việc niêm yết, công khai thông tin về TTHC tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả UBND cấp xã được thực hiện theo hướng dẫn tại Thông tư số 02/2017/TT-VPCP ngày 31 tháng 10 năm 2017 của Văn phòng Chính phủ về hướng dẫn về nghiệp vụ kiểm soát thủ tục hành chính và các văn bản khác liên quan. Theo đó thực tế hiện nay phần lớn UBND cấp xã công khai thủ tục hành chính theo hình thức niêm yết trên bảng theo một hoặc nhiều cách thức: Bảng gắn trên tường, bảng trụ xoay, bảng di động... vị trí công khai phải thích hợp, với kích thước phù hợp để cá nhân dễ đọc, dễ tiếp cận. Nơi công khai phải có khoảng trống đủ rộng để người đọc có thể tìm hiểu, trao đổi, ghi chép; không sử dụng kính, màng nhựa, lưới thép hoặc cửa có khóa để che chắn bảng niêm yết thủ tục hành chính. (quy định tại Điều 15, Thông tư số 02/2017/TT-VPCP).
Việc niêm yết công khai TTHC dưới hình thức điện tử, hình thức công khai điện tử phải cho phép người sử dụng tự tra cứu các thông tin về thủ tục hành chính theo yêu cầu cũng được quy định tại Thông tư số 02/2017/TT-VPCP, tuy nhiên đến nay UBND cấp xã hầu hết chỉ triển khai niêm yết trên Trang Thông tin điện tử, chưa thực hiện niêm yết bằng mã QR Code, trong khi mã QR Code là giải pháp tối ưu để niêm yết, tra cứu thông tin nói chung và thông tin TTHC nói riêng, hiện nay trong thời đại bùng nổ CNTT, mã QR Code đã được ứng dụng rộng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực như: thể hiện thông tin trên các loại giấy tờ cá nhân, thanh toán không dùng tiền mặt, niêm yết thông tin về sản phẩm, dịch vụ...
Việc đổi mới trong niêm yết, tra cứu thông tin TTHC phải được thay đổi mạnh mẽ bằng việc ứng dụng CNTT, ứng dụng mã QR Code nhằm tăng cường khả năng ứng dụng CNTT của cán bộ, công chức xã, xây dựng chính quyền điện tử, cắt giảm chi phí, thời gian niêm yết, cập nhật thay đổi thông tin TTHC cho cơ quan nhà nước; giảm bớt chi phí, thời gian đi lại cho công dân khi cần tra cứu thông tin về TTHC, nộp hồ sơ trực tuyến.
2. Hiệu quả của sáng kiến trên thực tế
Giải pháp niêm yết, tra cứu thông tin thủ tục hành chính, đăng ký dịch vụ công trực tuyến bằng mã QR Code tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả UBND xã Hương Thọ được triển khai từ đầu tháng 5/2023 và từ ngày 16/5/2023, tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả UBND xã Hương Thọ đã xuất hiện bảng niêm yết gồm 32 mã QR Code tương ứng với 130 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết trên tất cả các lĩnh vực nhằm hỗ trợ công dân đăng nhập, tra cứu và thực hiện các TTHC, nộp hồ trưc trực tuyến.
Trong mỗi bộ QR Code sẽ gồm danh mục các TTHC thuộc từng lĩnh vực theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền; với các nội dung gồm: Thông tin chung về TTHC; quy trình các bước thực hiện; thành phần hồ sơ; thời gian giải quyết hồ sơ; yêu cầu của TTHC, căn cứ pháp lý; biểu mẫu (nếu có); mức phí hoặc lệ phí (nếu có).
Từ khi triển khai đến nay có thể thấy người dân rất hào hứng, chủ động truy cập tra cứu với mã QR Code. UBND xã ghi nhận phản hồi tích cực từ phía người dân. Số người dân quan tâm, truy cập mã QR Code tính đến nay khoảng trên 311 lượt truy cập, trong đó các lĩnh vực được người dân thường xuyên quan tâm, quét mã QR Code truy cập như: Hộ tịch, Chứng thực, Đất đai, Bảo trợ xã hội... Việc in bảng niêm yết TTHC bằng mã QR Code và niêm yết tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả hiện đại được sử dụng song song với bộ niêm yết TTHC bằng giấy như trước đây để dần tạo thói quen sử dụng mã QR Code cho người dân, hướng đến chỉ sử dụng mã QR Code trong niêm yết, tra cứu.
Các giải pháp, biện pháp để triển khai
Để triển khai giải pháp tạo mã QR Code trong niêm yết, tra cứu thông tin TTHC và nộp hồ sơ trực tuyến có hiệu quả đòi hỏi sự chủ động của chính quyền địa phương cấp xã, sự vận dụng sáng tạo những lợi ích mà mã QR Code mang lại nhằm tối ưu hóa khả năng ứng dụng, phát triển của sáng kiến đến Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả UBND cấp xã trên địa bàn tỉnh.
Tăng cường các lớp tập huấn về ứng dụng công nghệ thông tin cho cán bộ, công chức cấp xã, trong đó tập trung phổ biến, giới thiệu các ứng dụng tiện ích phục vụ giải quyết công việc và phục vụ nhu cầu thực tế của người dân tại địa phương.
Cần có sự chỉ đạo sâu sát của cấp trên nhằm tăng cường khả năng xây dựng chính quyền điện tử cấp xã, đáp ứng yêu cầu mới của thời đại bùng nổ công nghệ thông tin hiện nay.
3. Kết luận:
Công tác cải cách TTHC trong đó nội dung niêm yết, tra cứu TTHC và nộp hồ sơ trực tuyến cần phải có những đột phá trong giai đoạn hiện nay. Trong đó sáng kiến giải pháp niêm yết, tra cứu thông tin thủ tục hành chính, đăng ký dịch vụ công trực tuyến bằng mã QR Code tại Bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả UBND xã Hương Thọ đã được triển khai thực hiện và cho thấy hiệu quả mang lại trên thực tế. Việc nhân rộng giải pháp này sẽ là tiền đề làm thay đổi toàn diện việc niêm yết, tra cứu và nộp hồ sơ trực tuyến tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả cấp xã, trong thời gian tới UBND xã Hương Thọ mong nhận được ý kiến, góp ý của cơ quan cấp trên nhằm hoàn thiện hơn nữa giải pháp này.